Тематическое планирование Сафиуллина 6 класс
ЭШ ПРОГРАММАСЫ
Татар теленнән һәм әдәбиятыннын эш программасы
6нчы сыйныф
Аңлатма язуы
Эш программасы статусы.
Программа нигезенә Россия, Татарстан Мәгариф һәм фән министрлыкларының мәктәпләрдә урта һәм тулы белем алу стандартлары салынды, “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы”на нигезләнеп төзелде.
Эш программасы структурасы.
Татар теленнән эш программасы өч өлештән тора: аңлатма язуыннан, төп бүлекләрне, белем һәм күнекмәләрне үз эченә алган программаның эчтәлегеннән, укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләреннән.
Эш программасының эчтәлеге.
Яңа стандарттагы иң мөһим таләп мондый: мәктәпне тәмамлаганда, «укучы үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрелергә тиеш”. Бу – яңа стандартта эшлекле белем дип атала. Эшлекле белем – стандарт керткән яңалыкның әһәмиятле эчтәлеген ачып бирүче иң гомуми төшенчә. Белем алу гамәлләренең структурасын һәм принцибын стандарт үзе аңлата
Татар теле укытуның максатлары:
- Укучыларның фикерләү сәләтен үстерү, тел чараларын аралашуның эчтәлегеннән чыгып билгели белү, балаларның ана телендә аралашу күнекмәләрен камилләштерү;
- Телнең фонетика, лексика, грамматикасы буенча башлангыч белем алу, өйрәнелә торган тел берәмлекләрен тикшерә белү күнекмәләрен булдыру,
- Дөрес уку һәм дөрес язу күнекмәләрен булдыру, диалогик сөйләмдә катнашу, гадирәк итеп төзелгән монологик сөйләм оештыру;
- Укучыларда ана теленә хөрмәт һәм ярату тәрбияләү, телнең чисталыгын, дөреслеген саклау, тел өйрәнүгә кызыксыну өйрәтү.
Укыту планында 6 нчы сыйныфта татар теленнән атнага 3 сәгать, әдәбияттан 1 сәгать вакыт бирелә. Татар теленнән һәм әдәбиятыннан тематик планны “Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы”на (К.С.Фәтхуллова, Ф.Х. Җәүһәрова, Казан. “Мәгариф” нәшрияты, 2010) нигезләнеп төзедем. Программада 140 сәгать каралган: теоретик материал – 115 сәгать, кабатлау -12сәгать, бәйләнешле сөйләм үстерү – 7 сәгать, төрле типтагы тикшерү эшләре - 6 сәгать.
№
Төп темалар
Программа буенча
Эш программасы буенча
Татар теле
Әдәбият
1
Белем һәм хезмәт
15 сәг.
11сәг
4 сәг
2
Сәламәтлек – зур байлык
15 сәг
12 сәг
3 сәг
3
Туганлык мөнәсәбәтләре
15 сәг.
13сәг
2 сәг
4
Табигать- безнең йортыбыз
15 сәг.
12 сәг
3 сәг
5
Кешенең рухи дөньясы
15 сәг.
14 сәг
1 сәг
6
Кыр эшләре
15сәг
14сәг
1 сәг
7
Авыл тормышы
15 сәг
1 сәг
4 сәг
8
Татарстан Республикасы
15сәг
13 сәг
2 сәг
9
Татар халкының күренекле кешеләре
15сәг
15 сәг
-
10
Татар балалар язучылары һәм шагыйрьләре иҗатыннан
40 сәг
-
15 сәг
Барлыгы
175 сәг
105сәг
35сәг
Укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр:
· татар графикасы үзенчәлекләрен белү;
· сүзнең мәгънәле кисәкләрен аера белү;
· өйрәнелгән сүз төркемнәрен бер-берсеннән аера һәм аларның үзенчәлекләрен аңлата алу;
· сүзтезмә һәм җөмләләрне бер-берсеннән аеру, җөмләләрнең коммуникатив төрләрен билгели белү;
· җөмләнең баш кисәкләрен, иярчен кисәкләреннән аергычны билгеләү;
· авазларга, сүзләрнең мәгънәле кисәкләренә, сүз төркемнәренә һәм җөмләләргә өйрәнгән күләмдә кыскача характеристика бирә белү;
· сүзләрнең әйтелеш һәм язылыш үзенчәлекләрен аңлау;
· авазларны, сүзләрне, сүзтезмәләрне һәм җөмләләрне дөрес итеп әйтергә өйрәнү;
· өйрәнелгән җөмлә төрләрен тиешле интонация белән әйтә белү;
· өйләнелгән сүз төркемнәреннән исем һәм фигыльләрне дөрес итеп төрләндерү күнекмәләренә ия булу;
· 25-30 сүздән торган, 7-8 җөмләле текстны дөрес итеп күчереп язу;
· өйрәнелгән орфографикһәм пунктуацион кагыйдәләргә 10-12 сүздән торган сүзлек диктанты, 35-40 сүздән торган контроль диктант язу;
· төрле төрдәге диктант, изложение, сочинениеләр язу;
· тормыш-көнкүрешкә бәйле диалог һәм монологлардан файдалану;
· аваз, сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес әйтү нормаларын саклау;
· укучыларның сүз байлыгын укуга һәм тормыш-көнкүрешкә бәйле сүзләрхисабына арттыру;
· төрле типтагы сүзлекләр белән эшли белү;
· өйрәнелгән орфографикһәм пунктуацион кагыйдәләрне катлаулы булмаган язма сөйләмдә дөрес куллану;
· көндәлек аралашуга бәйле рәвештә татарча сөйләм этикеиы формаларын дөрес куллану.
6 нчы сыйныфта татар теленнән үзләштерелергә һәм камилләштерелергә тиешле гомумкүнекмәләр
Уку эшчәнлеген оештыра белү юнәлешендә
Китап, өстәмә мәгълүмат белән эш итү
Тыңлап аңлау
Фикерләү белән бәйле күнекмәләр
Телдән һәм язма сөйләм үстерү һәм аралаша белү юнәлеше
1. Эшчәнлек өчен эш урынын әзерләү.
2. Эшне планлаштырырга өйрәнү.
3. Эшнең дөреслеген тикшерү.
4. Эш сыйфатына бәя бирә белү.
1. Дәреслек белән эш итә белү.
2. Хәрефләрне танып, текстны (хикәя, шигырь, әкиятне) сәнгатьле итеп уку.
3.2 минутлык текстны тыңлап, эчтәлеген эзлекле итеп телдән яки язмача сөйләп бирә алу.
4.Төрле жанрдагы текстларны текстларны тыңлап аңлау һәм эчтәлеге буенча биремнәр башкара алу.
5. Текста очраган таныш сүзләргә таянып, яңа сүзләрнең мәгънәсен төшенү.
6. Текстны сәнгатьле итеп укыгач, сорауларга җавап бирү.
1. Укытучының (сыйныфташның) өйрәнгән материалга нигезләнгән сөйләмен тыңлап аңлау.
2. Текстны тыңлаганнан соң, төп фикерне башкаларыннан аера белү.
3. Татарча сөйләмне тыңлап, сүз һәм җөмлә чикләрен билгеләү.
4. Ишеткән сөйләмнең, җөм- ләнең эчтәлегенә төшенү.
1.Уку мәсьәләсен куярга өйрәнү.
2. Яңа теманы аңлауга мотив тудыру.
3, Төшенчә, термин, кагыйдә, закончалыкларны аңлап кабул итү күнекмәсен булдыру.
4. Грамматик анализ төрләрен үзләштерә башлау:
Сүз төзелешенә анализ;
- сүз төркемнәренә морфологик анализ;
- сүзтезмәләргә анализ;
- гади җөмләгә анализ;
5. Тикшеренү ысуллары:
- модельләштерү;
-охшатып эшләү.
1. Телдән сөйләм:
-Кагыйдәләрне аңлап эзлекле сөйли белү күнекмәсе;
-Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү күнекмәсе;
-Тәрҗемә итү күнекмәсе..
2. Язма сөйләм:
-күчереп язу;
-бирелгән темага сочинение язу;
-татар этнокультурасына караган сүзләр кертеп, җөмләләр язу;
-үзең, гаилә, мәктәп турында кечкенә хикәяләр яки котлау язу;
-сүзлек диктанты
-контроль диктант
-сочинение
Укыту-методик комплекты
Мәгълумат һәм белем бирү чыганаклары
УМК
Укытучы өчен методик әдәбият
Укучылар өчен әдәбият
Программа: Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы (1-11)., “Мәгариф”, 2010
Дәреслек:
Татар теле. Рус телендә урта гомуми белем бирүче мәктәпнең 9нчы сыйныфы өчен дәреслек (рус балалары өчен). Казан. Мәгариф. 2009
1.Заһидуллина Д.Ф., Закирҗанов Ә.М., Т.Ш. Гыйләҗев. Татар әдәбияты. Теория. Тарих. К.: “Мәгариф” нәш-ты, 2004
2. Хатипов Ф.М. Әдәбият теориясе. К.: ТКН, 2000.
3. Гайфуллина Ф.А.Әдәбият дәресләрендә .Казан, «Яңалиф», 2006
4. Хөснетдинова Л.К. Әдәбият укыту мәсьәләләре. Яр Чаллы, 2000.
5. Мифтахова М.А. Мәктәптә Хәсән Туфан иҗаты. Алабуга, 2002.
6. Ф.К.Мифтиева, Ф.Г.Галимуллин. Рус мәктәбендә татар балаларына әдәбият укыту. 6нчы сыйныф. Укытучылар өчен методик кулланма. Казан. Мәгариф. 2001
7. Абдрәхимова Я.Х. Әдәбият дәресләрендә мөстәкыйль һәм иҗади эшләр. К.: “Мәгариф”
8. Абдрәхимова Я.Х. Әдәбият дәресләрендә бәйләнешле сөйләм үстерү. К.:. Мәгариф, 2007.
9. Даутов Р.Н., Нуруллина Н.Б. Совет Татарстаны язучылары. Библиографик белешмә. К.: ТКН, 1986.
10. Татар әдәбияты тарихы. 6 том. 60-90 еллар әдәбияты. К.: “Раннур нәшрияты, 2001.
11. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф».
1. Әдәбият белеме сүзлеге.
2. Галиуллин Т.Н. Шигърият баскычлары. К.: “Мәгариф”, 2002.
3. Җәләлиева М.Ш. Әдәбиятыбызның җырлы чишмәләре. К.: “Мәгариф”, 2001.
4. Җәләлиева М.Ш. Әдәбиятта тойгы катламнары. К.: “Мәгариф”, 2005.
5. .Заһидуллина Д.Ф. Яңа дулкында. К.: “Мәгариф”, 2006.
6. .Программа буенча каралган язучыларның әсәрләре
7. “ Ялкын” журналы, “Сабантуй”газетасы
Автор: Газалиева Айгюль Азгаровна