Сыйфат дәрәҗәләре

. Татар һәм рус теле грамматикаларын чагыштыру нигезендә, сүз төркеме буларак, сыйфат турында тулы мәгьлүмат бирү; аларны ясалышы ягыннан төркемнәргә бүлү; табигатьне яратырга, матурлыкны күрә, тоя белергә өйрәтү; укучыларның, үз фикерләрен әйтә, дәлилли, шулардан чыгып, нәтиҗә ясый белүләренә ирешү.

Дәрес барышы.

- Исәнмесез, укучылар! Бүген ничәнче число?Кичә ничәнче число иде? Иртәгә ничәнче число булачак?

- Хәзер елның кайсы вакыты? (терәк схемаларга таянып көз турында сөйләргә)

- Бүген көн салкынмы? Кичә җылырак идеме?

Каты, сыек, озын, тасма, ишек, олы, төс.

( сүзләрне хор белән дөрес әйтү , мөстәкыйль рәвештә транскрипцияләрен язарга, тәрҗемә итәргә).

Яңа материалны үзләштерүгә ихтыяҗ тудыру, проблема кую.

- Бу сүзләр арасыннан сыйфатларны сайлап алыгыз!

- Әйдәгез әле, шул сыйфатларның антонимнарын табыйк әле!( сүзлекләр белән эш)

каты –йомшак

сыек – куе

озын – кыска

олы – кечкенә

Менә ...... көз дә җитте. Көннәр салкыная , яңгырлар ява , ...... җил исә. Агачлардан ..... ,..... ,....... яфраклар коела. Кешеләр ...... киенәләр.

Көзен көннәр ........., төннәр .......

( текстны тәрҗемә итү , нокталар урынына сыйфатларны кую)

Куелган проблеманы чишү. Сыйфат турында белемнәрне искә төшерү.

IV. Яңа теманы аңлату.

1.-Нәрсә ул сыйфат?

- Балалар сыйфат русча ничек атала?

— Имя прилагательное.

— Что мы знаем о прилагательном?

— Имя прилагательное обозначает признак предмета, отвечает

вопросы какой? какая? и т. д.

— Давайте, это запишем в модель прилагательного.

Имя прилагательное

I. Признак

какой?

какая?

ит. д.

II. Род

Число

Падеж

III. Определение

— Сейчас рассмотрим морфологические признаки прилагательного

(работа у доски).

— Какие окончания прилагательных здесь пропущены? Почему?

— В слове золотая— окончание ая потому что слово осень женского

рода. В слове холодный— окончание ый . Так как ветер мужского рода.

— Какой вывод сделаем?

— Имя прилагательное согласуется с именем существительным в роде.

(Таким образом , работая по таблице, дети делают вывод, что имя

прилагательное согласуется с именем существительным в роде, числе, в падеже;)

V. Дәреслек белән эш.

54 нче бит- таблицаны өйрәнү . Презентация.

—гади дәрәҗә ( положительная)-сары, яшел һ. б.

—артыклык дәрәҗәсе ( превосходная) -сап-сары, ямь-яшел һ. б

—кимлек дәрәҗәсе (уменьшительная)- саргылт, яшькелт һ. б.

Физкультминут.

VI. Ныгыту

2 нче күн 54 нче бит

Бирем – сыйфатларның дәрәҗәләрен билгеләгез (мөстәкыйль эш)

Кап-каты ,баллырак ,сып- сыек ,алсу ,тәмлерәк, зәңгәрсу ,зәңгәррәк, аграк ,кызылсу ,иң яшел ,кечкенә ,кап – кара , бик матур , иң озын.

Тикшерү.

3 нче күн 54 нче бит

Бирем – түбәндәге җөмләләрдән сыйфатларны табыгыз , дәрәҗәләрен билгеләгез ( тактага чыгып эшләү).

Җәй башында көннәр озынрак ,төннәр кыскарак була. Бу алма – кызыл , теге алма – яшел. Апа миңа кып – кызыл алма бирде. Алсу өстәлдән иң зур алманы сайлап алды.Бу алма чистарак. Ул ап-ак тасма таккан.

Тикшерү.

4 нче күн 55 нче бит (парлы эш – диалог формасында әйтү)

Бирем – нокталар урынына чагыштыру дәрәҗәсендәге сыйфатларны куегыз.

1). – Бүген көн салкын.

- Ә кичә ............. иде.

2). – Безнең өй зур.

- Ә безнең ..........

3). – Василәнең тасмасы ак .

- Ә Нәсимәнең .............

4) - Бу китап кызыклы.

- Ә бу китап .............

5) - Айдарның машинасы яңа.

- Ә Саматның машинасы ............

5 нче күн 55 нче бит

Табышмаклардан сыйфатларны табыгыз , дәрәҗәләрен билгеләгез (телдән).

Күлмәге яшел.

Эче тулы кешеләр,

Барысы да бертөсле.

6 нчы күн 55 нче бит ( мөстәкыйль эш ).

Кызыл , кып – кызыл ,матур ,иң олы ,яшел ,яшькелт ,зәңгәр, зәңгәрсу.

Тикшерү.

VII. Йомгаклау.

VIII. Өй эше – яңа сүзләрне кулланып диалог төзергә.

Данные об авторе

Автор(ы): Ахмедшина Гульнара Ильдаровна

Место работы, должность: МБОУ Кадетская школа - интернат г. Бугульма , учитель татарского языка и литературы

Регион: Республика Татарстан

Характеристики урока (занятия)

Уровень образования: высшее

Целевая аудитория: Учитель (преподаватель)

Класс(ы): 6 класс

Предмет(ы): Татарский язык

Цель урока: Максат. Татар һәм рус теле грамматикаларын чагыштыру нигезендә, сүз төркеме буларак , сыйфат турында тулы мәгьлүмат бирү; аларны ясалышы ягыннан төркемнәргә бүлү; табигатьне яратырга, матурлыкны күрә, тоя белергә өйрәтү; укучыларның, үз фикерләрен әйтә, дәлилли, шулардан чыгып, нәтиҗә ясый белүләренә ирешү.

Тип урока: Урок изучения и первичного закрепления новых знаний

Учащихся в классе (аудитории): 11

Используемые учебники и учебные пособия: Дәреслек - Р.З. Хәйдәрова З.Р. Нәҗипова. Татар теле 6. – Казан: “Мәгариф нәшрияты ” , 2007

Используемое оборудование:

Терәк схемалар , мультимедиа , магнитофон , суз төркемнәренең модельләре , дәреслекләр

Краткое описание: Сыйфат дәрәҗәләренең сөйләмдә кулланылышы

Дәреслек: Р.З. Хәйдәрова ,З.Р. Нәҗипова. Татар теле 6. – Казан: “Мәгариф нәшрияты”, 200