Консультация для родителей "Сойлэмдэге кимчелеклэрне булдырмый калу чаралары."
Эти-энилэргэ кинэшлэр.
Сойлэмдэге кимчелеклэрне булдырмый калу чаралары.
Дорес сойлэм тэрбиялэу эшен ничек оештырырга?
1.Ин элек бала белэн аралашучы хэр кеше тыныч тавыш белэн ашыкмыйча,бераз акрынрак хэм дорес итеп сойлэшергэ тиеш.Кечкенэ бала белэн гадэттэ темпта сойлэшергэ яраммый,чонки анын ишету-сойлэм аппараты тиешенчэ усмэгэн,ул барысын да ишетеп хэм анлап бетермэскэ момкин.
2.Эгэр бала уз фикерен эйтеп бирэ алмаса,ижеклэрне хэм авазларны тошереп калдырса,урыннарын алыштырса,анна тыныч кына булышып жибэрэргэ кирэк.Ул эйтэ алмаган катлаулы сузлэрне уен формасында берничэ мэртэбэ кабатлатырга,соныннан мактап куярга кирэк.Бу вакытта артык талэпчэнлек урынсыз,барасын да бала узе телэп башкарырга тиеш.Буген барып чыкмый икэн,иртэгэ тагын кабатларга булла,лэкин баланы ирексезлэу,мэжбурилэу ярамый.
3.Баланын куп «бытылдавына» хич тэ каршы килмэгез,ул шулай сойлэм органнарын кунектерэ.
4.3-4 яшьлек баланы вакытыннан алда,бигрэк тэ анын тэлэгеннэн башка хэрефлэр танырга,укырга ойрэтергэ ашыкмагыз.Бу анын укырга ойрэнугэ омтылышын сундерегэ момкин.
5.Кайбер бала бик иртэ,авазларны дорес эйтеп сойлэшергэ ойрэнэ.Лэкин баланын сойлэм аппараты житлекмэгэн булуын исегездэн чыгармагыз.Балага уз яшенэ туры килми торган зур кулэмле шигырьлэр ятлату,кунаклар алдында анны мэжбури сойлэтергэ тырышу кирэкми.Болар тотлыгуга китерергэ момкин.
6.Бала уз яшьтэшлэреннэн калышыбрак сойлэшэ башлы икэн ,моннан фажига ясамыйча,бала белэн торле уеннар уйнарга,предметларны исемнэре буеча танырга-пассив сузлек булдырырга тырышыгыз.Табигатьтэ очрый торган торле авазларны кабатлатырга,эйтелеше жинел булган ижек-сузлэрне эйту телэге булдырырга тырышыгыз.
7.Баланын озак вакыт телевизор каравы,комьютер уеннары белэн артык мавыгуы анна файда китерми.Бигрэк тэ йокы алдыннан караган телевизион тапшырулар,куркыныч комьютер уеннары баланын ныгып житмэгэн нерв системасына зыян китерэ,хэтта тотлыгуга кадэр житкерергэ момкин.
8.Балаларга кечкенэдэн уз яшенэ туры килэ торган шигырьлэр ,экиятлэр укырга тырышыгыз .Беренчедэн,аларнын тэрбияви эхэмияте зур,икенчедэн,бала дорес эдэби тел ишетэ,анын сузлек запасы байый,телгэ игътибары арта.
9.Сойлэмдэге кимчелеклэрне булдырмый калу очен ,балаларнын ишету-сойлэу аппаратынын нормада булуын,куру,сиземлэу-тоемлау тиешле дэрэжэдэ булуын контрольда тотарга кирэк.Тешлэр тозелеше ,оскехэм аскы теш казналарынын бар-берсе белэн туры килмэве,тел керешенен кыскалыгы кайбер физик кимчелеклэр авазларны эйтудэ кыенлыклар тудыра.Бу вакытта баланы белгечлэргэ курсэтергэ кирэк.
10.Дорес сойлэм тэрбиялэу вакытында сойлэм культурасы булдыруны истэн чыгармаска кирэк.Балаларнын сойлэмен игътибар белэн тынларга,булдермэскэ,олкэннэр сойлэменэ катнашмаска,кирэгеннэн артык кычкырып сойлэшмэскэ,берэрсе ял иткэндэ комачауламаска кечкенэдэн ук ойрэтергэ кирэк.
Автор: Гилязова Чулпан Рамилевна