"Сөмбелә"
Сөмбелә бәйрәме (сценарий)
Зал алтын көзне хәтерләтеп бизәлгән (төрле төстәге яфраклар, яшелчә рәсемнәре…)
Залга бәйрәмчә киенгән балалар керәләр.
Алып баручы: Кадерле балалар, кунаклар! Без сезнең белән бергәләшеп «Сөмбелә» бәйрәмен үткәрергә җыелдык. Елның сихри фасылында- көн белән төн тигезләшкән вакытта татар халкы «Сөмбелә» бәйрәмен уздырган. Ул көзге бәйрәм, уңыш бәйрәме. Бу вакытта инде уңыш җыю эшләре тәмамлана. Ул көнгәалдан ук мул итеп сый- ризык әзерләнә, камыр ашлары пешерелә. Бәйрәмнең хуҗабикәсе Сөмбелә исемле, алтын-сары толымлы, зәңгәр күзле, зифа буйлы, сүзгә тапкыр, эшкә уңган кыз була.
Без дәбүген көз турында шигырьләр сөйләрбез, уйнарбыз, җырларбыз, күңел ачарбыз.
(Музыка астында Сөмбелә керә)
Сөмбелә: Исәнмесез, нәни дусларым! Исәнмесез, кадерле кунаклар! Мин сезне сагынып килдем.
Алып баручы: Зифа буйлы, җитен чәчле,
Зәңгәр күзле шушы кызның
Исемнәре ничек икән,
Әйтегезче кем белә?
Балалар: Сөмбелә! Сөмбелә!
Алып баручы: Ашлык булып җирдә үсә,
Уңыш бит ул Сөмбелә.
Бөтен җирне нурга күмә
Кояш кебек Сөмбелә.
Сөмбелә: Сөмбелә, мин, Сөмбелә,
Мине һәркем дә белә.
Илгә байлык китерәм,
Җиргә муллык китерәм.
Алып баручы: Көз килде,
Уңыш җыелды,
Табын сый белән тулды.
Рәхим итегез, дуслар
Көзге бәйрәмгә.
1 бала: Киң болыннарда,
Урман кырларда.
Агачлар, гөлләр
Кибеп сулдылар.
2 бала: Уңыш җыелды,
Аккошлар китте.
Матур көз ае-
Килеп тәҗитте.
3 бала: Урман, кырларга
Килде матур көз.
Җәй үтте дип
Үкенмибез без.
4 бала: Сандугачлар, карлыгачлар
Очып китте еракка
Торналар да ялга китте
Җылы якка, көньякка.
5 бала: Көзге җил «усал»
Салкын булса да,
Колак- борыннар
Бераз туңса да,
Куркытмый безне
Һичбер суык җил.
Һәрвакыт ямьле
Безнең Туган ил.
6 бала: Күрәмсез дусларым,
Көз килде тышта,
Озак тормас, килер
Ак тунлы кыш та.
7 бала: Кырлар буш кала,
Яңгырлар ява,
Җирләр дымлана
Бу кайчак була?
Җыр «Көз»
8 бала: Көз килде, үләннәр
Саргайды, шиңде.
Сап-сары яфраклар
Җиргә сибелде.
9 бала: Алтын яфрактан,
Алсу яфрактан
Бәйрәмчә итеп
Көз ник киенгән?
Көз ник сөенгән?
10 бала: Ашлыгы уңган,
Җимеше мулдан.
Буралар тулган-
Шуңа сөенгән.
11 бала: Бик күңелле урамда-
Алтын-сары бар дөнья,
Җил яфраклар биетә,
Көз шатлана, туй итә.
(Яфраклар белән бию)
Сөмбелә: Рәхмәт, балалар! Бик матур җырладыгыз, биедегез, шигырьләр сөйләдегез. Мин сезгә табышмаклар алып килдем, шуларга җавап таба алырсыз микән?
- «Алма!»- дисәң дә алалар,
Нәрсә соң ул балалар? (Алма)
- Озын, яшел- түтәлдә,
Сары, тозлы кисмәктә. (Кыяр)
- Җир астында алтын казык
Алдык без аны казып. (Кишер)
- Үсеп утыра бер чүлмәк
Өстенәкигән йөз күлмәк. (Кәбестә)
- Ормый, сукмый,
Үзе кешене елата. (Суган)
Сөмбелә: Бигрәк тәтапкырлар икән сез! Әменәөлгерләр микән? Карап карыйк әле.
(Уен «Кем тизрәк җыя»)
Алып баручы: Балалар, әйдәгез «Көз» җырын җырлыйбыз?
«Көз» җыры
Балалар:Көз, көз, әйт әле,
Кәрзинеңдә ниләр бар?
Көз: Кәрзинемдә кыярлар,
Помидор hәм алмалар.
Балалар: Көз, көз, әйт әле,
Кәрзинеңдә ниләр бар?
Көз: Кәрзинемдә сары, кызыл,
Алтын, матур төсләр бар.
Балалар:Көз, көз, әйт әле,
Кәрзинеңдә ниләр бар?
Көз: Кәрзинемдә яңгырлар,
Җылы, салкын көннәр бар.
Алып баручы: Әйдәгез балалар «Көз hәм яңгыр» уенын уйнап алыйк.
Балалар: Исәнме, Көз, алтын Көз!
Безне сагынып килдеңме?
Агачларга, куакларга
Сары чуклар элдеңме?
Көз: Саумы, нәни дусларым!
Сезне сагынып килдем мин,
Сезгәаяз көннәрдә
Яңгыр алып килдем мин.
Балалар: Яңгыр яу, яу, яу, яу!
Бар табигать юынсын,
Тирә -як көлеп торсын!
Яңгыр: Яу, яу, яу!- дип телисез
Ә үзегез качып йөрисез.
(Балалар яңгырдан качалар)
Алып баручы: (Кояш рәсеме күрсәтә)
Балалар, кояш чыкты урамга чыгыгыз!
Сөмбелә:Кадерле балалар, кунаклар! Миңа китәр вакыт та җитте. Мин сезгәсәламәтлек, озын гомер телим. Сау булыгыз!
(Сөмбелә күчтәнәчләрен балаларга бирә hәм саубуллашып чыгып китә)
Алып баручы: Менә бәйрәмебез дәтәмамланды.
Күңел күгегез һәрчак аяз булсын,
Килмәсеннәр сагыш- борчулар.
Ныклы сәламәтлек юлдаш булсын,
Аннан кадерлерәк нәрсә бар?!
Автор: Шаехова Гулия Фаезхановна