Тема: «Аулак өйдә кунакта»
Тема: «Аулак өйдә кунакта».
Максатлар:1.Балаларда тапкырлык, сизгерлек, мөстәкыйльлек, игътибарлык, дуслык хисе тәрбияләү; логик фикерләү сәләтен, күреп хәтергә алуны үстерү.
2.Балаларда борынгы гореф-гадәт,уеннарга карата кызыксыну уяту,күңел ачуга актив катнашу теләге булдыру.
3.Балаларда сүзлек запасын баету. Туган илгә,телгә ихтирам һәм хөрмәт тәрбияләү.
Җиһазлау: татар халык киемнәре,китап,ашамлыклар,яулык,сөлге,гармун,сандык,уенчык.
Дәрес барышы:
Тәрбияче: Исәнмесез,балалар!( Исәнмесез)Балалар,безнең бүгенге дәресебез гади түгел,ә серле булачак. Сезнең дәү әни,дәү әтиләрегез бармы? (әйе бар). Беләсезме алар яшь чакта аулак өйләргә җыелырга яратканнар. Сезнең дә анда барасыгыз киләме? (Әйе килә). Алайса рольләрне бүлешик. Мин-әби,сез-кунаклар булырсыз. Хәзер күзләрне йомдык-ачтык. Мин кем булдым? (Әби) ә сез? (Кунаклар)
Балалар,ә кунаклар килер алдыннан өйдәгедәр нишлиләр? Әйдәгез без дә өйне җыештырыйк. (Кунаклар килә)
Әби: Исәнмесез,исән-сау гына килдегезме?
Балалар: Әби,безнең киләсен каян белден? Әллә мөндәрләрен төштеме?
Әби: Ник алай дисез?
Балалар: Чөнки,мөндәр төшсә кунак килә. Самовар җырласа кунак көт. Кашык,пычак төшсә кунак көт. Песи битен юса кунак килә.
Әби: менә ни кадәр әйтем беләсез икән. Мин дә берне әйтим әле. Саескан ишек алдына төшсә-кунак килә. Чыннан да минем песиембуген битен юып утыра иде сез киләсен белгән инде ул,шуна чистарынган,балалар.
Б: Әби,без сиңа күчтәнәч алып килдек.
Ә: Рәхмәт. Ә сез кунакка нинди күчтәнәчләр алып барасыз? (торт,чәк-чәк,пирог һ.б.)
Ә: Балалар,аулак өйдә яратып уйналган бер уен бар-ул «Утыр,утыр,Мәликә»-дип атала.Әйдәгез уйныйбыз. (Уйныйбыз).
Ә.: Мин яшь чакта бер матур җыр бар иде,ул- «Уйнат,уйнат гармуныңны» -дип атала. Сез ул җырны белмисездер инде.
Б: Беләбез,әби,беләбез. (Җырлыйлар)
Ә.: Рәхмәт,яшреп киткәндәй булдым. Балалар,аулак өйнең яме»Йөзек салыш»уеныннан башка булмый инде ул. Әйдәгез уйныйбыз .
Уен: «Йөзек салыш».
Б: Әби,әнә анда нинди сандык соң ул синең? Бик карыйсы килә.
Ә.: Бу сандык бик күптәнге,анда нәрсә генә юк. Әйдәгез,минем янга килегез,сандыкны карыйк (китап чыгарам)
Б.:Ай нинди зур китап.
Ә.: Әйе шул,әйдәгез аның беренче битен ачыйк.Бу биттә кемнәр бар? (егет һәм кыз)
Ә.: Алар нәрсә кигәннәр? (Милли киемнәр һәм түбәтәй белән калфак)
Б.: Әби,безнең Кәрим түбәтәй,Әдилә-калфак турында шигырь дә беләләр. Әйдәгез тыңлап үтик.
Ә.: Бик матур сөйләдегез,рәхмәт. Ә хәзер мин сезгә табышмак әйтеп карыйм әле: 1. Юк аягы,юк күзе
Сөйли,өйрәтә үзе. (Китап) (Китап турында сөйләнеп үтелә)
2.Сырлы-сырлы-сырлы ул,безнең белән җырлый ул. (гармун) (Гармун турында мәгълүмат)
3.Үзе түгәрәк,урыны түрдәрәк,
Бар нәрсәдән кадерлерәк.(Икмәк)
Ә.: Менә нинди уңганнар сез. Балалар,аулак өйдә дәү әниләр кул эшләре эшләгәннәр-кулъяулык,сөлге чиккәннәр.Әйтегез әле нинди рәсемнәр бар анда? Нинди төсләр кулланылган? (Балалар җавабы)
Ә.: Ә тагын аулак өйдә бер уен уйналган. Ул-«Кәрия-Зәкәрия» дип аталган. Уйныйбызмы (Әйе)
Балалар,татар халкында кунакны чәй эчермичә җибәрмиләр. Ә сез чәй өстәленә ниләр куяр идегез? (Милли ризыкларны атыйлар) Ә өчпочмакны пешерер өчен ниләр кирәк?
Ә.:Ә хәзер әйдәгез бергәләп чәй эчик,өстәлянына рәхим итегез.
Балалар,без бүген кая булдык? Кем янына бардык? Кунакта нишләдек? Сау булыгыз,балалар.
Автор: Валиева Раиля Марсовна